Boteila leku fresko batean gorde behar da 11 et 13 ºc tan.
Sagardoaren historia
Sagardoaren ezagutza, dastatzea eta jatorria eta historia zabaltzen laguntzea lan didaktiko baten parte da, eta lan horren garrantziaz jabetzen gara Bereziartuan.
Ibilbide honetan barrena, gure “sagardoak” greziarren eta erromatarren garaian zituen aurrekarien berri jakingo duzu. Baita Itun Zaharrean ere …
Euskal Herriko arrantzaleak izan ziren sagardoa Europa iparreko kostaldean eta Ternuan hedatu zutenak.
Sagar ustiapen handiak Asturiasen eta Euskal Herrian hasi ziren, eta sagarra ereiteko moduen berri ematen duten lehen dokumentuak lurralde horietan agertzen dira.
XIV. mendean, sagardoaren ekoizpenak eta merkataritzak garrantzia zuen jada Gipuzkoako ekonomian, eta zenbait lege-xedapenek “kupela” bat hausten zuenari heriotza-zigorra ezartzen zioten, bost sagarrondo txikitzeagatik erbesteratzea, eta sagardoari ura botatzen zionari isun handia jartzen zioten.
Erdi Arotik, euskal legegileen ardura zen sagarrondoak babestu eta zaintzea.
Sagardoa elikagarria
Parisen egindako inkesta baten emaitzak ondorio hau utzi zuen:
Medikuek edari honen onurak gogoratu dituzte.
Sagardo litro batek ondorengo elikagaien nutrizio balore berak dauzka: 450 gr. esne, 125 gr. ogi, 125 gr. haragi, 500 gr. patata edo 2 arrautza. Izakiak egunero behar dituen 3.000 kalorietatik, sagardoak 250 edo 300 eman ditzake. Baina hau ez da onura bakarra, sagardoak bakterioak ere desagerrarazten ditu.
Sagardoa kantitate nahiko handietan edan daiteke, inolako kalterik eragin gabe. Aitzitik, giltzurrunetako harrien aurka babesten gaitu, eta gotari ere aurre egiten dio. Mediku batzuek esaten dute antiartritikoa eta minbiziaren aurkakoa dela.
Askotan, sagardo sendaketa batek gorputzaren eta bere ehunen gaztetzea lortzen du, baita azalezko gaixotasunen desagerraraztea ere. Nolanahi ere, sagardo sendaketak gorputza eta haren ehunak, bai sakonak bai azalekoak, gaztetzen ditu, eta larruazaleko gaixotasun zaharrak ere desagerrarazten ditu.
Sagardoaren ekoizpen prozesua
Sagarraren bilketa
Bereziartuan Galizia, Frantzia eta bertako sagarrak erabiltzen ditugu. Euskal Sagardo jatorri deiturari esker, bertako sagarraren ekoizpena berreskuratzen ari gara pixkanaka.
Sagarra garbitu ta txikitzea
Sagarra era soltean deskargatu eta ur biltegi batera lotuta dagoen ubidean jartzen da. Ubideetan arrastea egiten da harri hondarrak kendu eta sagarrak garbitzeko. Ondoren, ontzitik pasatzen dira, hostoak, adarrak eta hondatutako sagarrak kentzeko. Azkenik, eskuz aukeratzen dira, produktuaren kalitaterik handiena ziurtatzeko. Garbitu ondoren, sagarra birringailura pasatzen da, eta han tamaina jakin batean txikitzen dira, zukuaren kalitatea optimizatzeko.
Sagarra zanpatzea
Zapaldu ahala, mamia dolarean sartuko da eta bertatik irtengo den muztioa beratzen utziko da ordubetez. Zanpatu ostean, txikitutako sagarren mami-hondakina sortzen da, eta mami hori abereak elikatzeko eta kosmetikoen ekoizpenerako erabiltzen da. Modu horretan hondakinen jasangarritasuna ziurtatzen dugu, ingurumena eta naturarekin bat eginda.
Dekantazio eta hartzidura
Bonba sistema baten bitartez, muztioa gordailuetara pasatzen da eta han egingo du alkohol hartzidura. Bereziartuan, egurrezko eta poliesterko upelak ditugu, baita altzairu herdoilgaitzarekin egindako upelak ere. Guztira goi-mailako 60 upel. Hartzidura kontrolatzeko, hozteko bi nabe ere baditugu. Prozesu honetan, legamiek azukrea alkohol bihurtzen dute.
Botilaratzea
Kontsumitzeko edo edateko unerik onena zein den zehaztu ostean, botilaratzeari ekingo zaio. Horretarako aintzat hartu behar dira botilaren garbitasuna, eta sagardoak airearekin kontakturik ez izatea. Behin botilaratuta, gure sagardoa merkaturatzeko prest dago. BEREZIARTUA etiketa erakutsiko du, behar den moduan, eta baita Euskal sagardo jatorri deitura duen etiketa ere erroskako tapoi gorriarekin., sagardoa Euskal Herriko sagarrarekin ekoiztu bada. Gaur egun botilaratzea urte osoan egiten den prozesua da, gure hozte gailuei esker.
TXOTX!
